Wat zijn de verschillende bestandsformaten voor ebooks?
Inhoudsopgave
Het ene ebook is het andere niet: er bestaan namelijk allerlei verschillende bestandsformaten. Ebook types als epub, mobi en Apple Books (dat tot voor kort als iBook door het leven ging) hebben waarschijnlijk een beetje uitleg nodig. Niet elk bestand wordt op elke e-reader ondersteund: ook daarom is het goed om meer te weten over de verschillende formaten, omdat je keuze voor een e-reader daar van af kan hangen.
Welk formaat het handigste voor jou is, hangt voornamelijk af van wat voor soort e-reader je hebt gekocht. Een Amazon Kindle kan bijvoorbeeld vrijwel alleen omgaan met Amazons eigen formaat en met open bestanden zoals pdf. Boeken die in het bestandsformaat van Amazon zijn, kun je weer niet openen op een e-reader van een andere fabrikant. Grootste concurrent van Amazons bestandsformaat is epub, een formaat dat je in bijna alle digitale boekenwinkels buiten de Amazon Kindle Store vindt.
Ebook bestandsformaat: .ePub
Het bekendste formaat voor ebooks is epub, ook wel als ePub of EPUB geschreven. Het bestandsformaat bestaat al sinds 2007 en kan door vrijwel alle e-readers, tablets, computers en smartphones gelezen worden. Epub-boeken koop of download je in winkels als de Google Play Book Store of op Manybooks.net. Het bestandsformaat is gebaseerd op het xml-formaat. Inmiddels zijn we aanbeland bij versie 3 van epub. Gratis epub-boeken kun je in vrijwel elke online ebook-winkel krijgen en kun je op sommige e-readers zelfs meteen vanuit de webbrowser downloaden naar je apparaat. Als je een epub-bestand op je pc wilt lezen, dan is dit geen probleem: zowel Windows als macOS kunnen dit soort bestanden gewoon openen met een gratis programma als Calibre. Met dit programma kun je zelfs epub-bestanden converteren naar het Amazon Kindle-formaat.
Sommige epub-bestanden bevatten kopieerbeveiliging, ook wel bekend als drm (digital rights management). Wil je epub-boeken kopen, dan heb je vaak te maken met bestanden met zo’n beveiliging: een epub drm-bestand kun je niet eenvoudig kopiëren naar een ander systeem.
Ebook bestandsformaat: .pdf
Pdf is een bekend formaat, het wordt veel gebruikt voor documenten en formulieren. Het is een enorm handig formaat omdat je als maker het bestand een bepaalde indeling en vormgeving kunt meegeven. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld een Word-document. Hier ben je afhankelijk van de lettertypen die een gebruiker op zijn of haar systeem heeft staan. Een pdf-bestand kan naast tekst ook afbeeldingen en andere vormgevingselementen bevatten. Het voordeel van een pdf-bestand is dat het door veel verschillende apparaten gelezen kan worden en het er op elk apparaat hetzelfde uitziet. Wil je een epub naar pdf converteren, dan kun je hiervoor speciale software gebruiken. Calibre is ook hier een goede optie, maar er zijn talloze online tools beschikbaar die dit ook snel en gratis voor je doen, online-convert.com is zo’n optie. Denk er wel aan dat je alleen onbeveiligde epub-bestanden kunt converteren naar pdf.
Ebook bestandsformaat: Apple Books
Apple-gebruikers zijn wellicht bekend met een ander formaat. Voorheen heette het formaat Apple iBook, maar sinds eind 2018 moeten we het officieel over Apple Books hebben. Een iBook kopen doe je in de app Boeken op je iPhone, iPad of Mac. iBooks bestaan sinds 2010 en het formaat werd geïntroduceerd toen de iPad voor het eerst verscheen. Een Apple Book is eigenlijk geen formaat, maar geeft aan dat het beschikbaar is voor apparaten van Apple. Het onderliggende formaat van een Apple Book kan zowel epub als pdf zijn, maar ook het interne Apple-formaat iba hebben. Deze iba-bestanden worden gegenereerd door het programma iBook Author, een programma waarmee je zelf gemakkelijk boeken kunt maken. Apple biedt je in zijn Boeken-app de mogelijkheid om ebooks te kopen. Belangrijk om te weten is dat je boeken die je in de digitale boekwinkel van Apple koopt alleen op Apple-apparaten kunt lezen. Je moet bovendien minstens iOS 12 op je Apple-toestel hebben geïnstalleerd.
Verouderde ebook bestandsformaten
Naast epub, pdf, Apple Books en Kindle-boeken zijn er nog een heleboel verouderde of exotische bestandsformaten. Wat te denken van chm, .azw, .fb2, .htxt, .djvu, .lit, .mobi, .lrf, .lrs, .lrx, .rtf of .oeb? Welke formaten je e-reader ondersteunt, ervaar je door even een zoekopdracht in Google op te geven. Een Kindle kan bijvoorbeeld wel rtf-bestanden lezen, maar geen .mobi-bestanden. Twee andere formaten die je tegen kunt komen, zijn .odt en .txt. Dit zijn geen verouderde formaten, maar zijn springlevend. Deze bestanden zijn echter niet door alle apparaten te lezen. Odt staat voor Open Document Tekst en wordt gemaakt door Open Office, een gratis alternatief voor Microsoft Office. Een Amazon Kindle kan geen odt-bestanden lezen, maar een Kobo kan dit bijvoorbeeld wel. Een .doc of .docx-bestand is door vrijwel alle e-readers te lezen. Tekstbestanden met de extensie .txt zijn voor veel apparaten dan weer moeilijker te snappen.